Zagrzeb

Zagrzeb

środa, 22 stycznia 2014

KAWASAKI 3P

Zespół na dziś- Kawasaki 3 P również pochodzi z Zagrzebia. Żadna zagrzebska mgła nie przesłoniła mi oczu i blog będzie nie tylko o Chorwacji, a bynajmniej nie tylko o Zagrzebiu, ale tak jakoś wyszło, że ostatnio moje myśli ciążą ku miejscu mojego tymczasowego zamieszkania. 

Panowie z Kawasaki 3 P zaczęli grać już w 1993 roku, ale objawili się szerszej publiczności dopiero w 2003 roku. Do tej pory wydali dwa studyjne długogrające albumy. Ich dorobek to:
  • Kawasaki 3p (2003.)
  • E.P. Mupov-ska (2006.)
  • Idu Bugari (2009.)
  • Rozszerzona L.P. izdanje Idu Bugari (2012.)                                                                                
 
Na oficjalnej stronie zespołu można posłuchać też inne utwory. 



wtorek, 21 stycznia 2014

kawałek na dziś

Jako, że dopada mnie sesyjne zmęczenie, warto wrzucić trochę na luz i posłuchać czegoś lżejszego. Proponuję więc Chips Pips Videoclips, zagrzebską grupę, powstałą w 1992 roku. Zespół wydał do tej pory 6 płyt, a znany jest z kawałka "Dinamo ja volim" ( Kocham Dinamo- a jakże :), w końcu są z Zagrzebia.), który stał się nieoficjalnym hymnem tej drużyny. Mi bardziej odpowiadają inne ich utwory, więc dzisiaj niech będzie "Na putu prema dole" (na drodze w dół ).




czwartek, 16 stycznia 2014

Purgerski rječnik

Purger, a właściwie "purgerska pička" (pička, to chyba wiadomo :)), to wyrażenie, które po raz pierwszy usłyszałam w Splicie. Konkretnie dotyczyło ono mieszkańca Zagrzebia. Pewnie większość z was kojarzy dwa najsłynniejsze kluby piłkarskie w Chorwacji, Hajduk Split i Dinamo Zagreb. Otóż, jak nietrudno się domyślić, istnieje między nimi "odwieczny" antagonizm, który przekłada się na swój sposób na mieszkańców tych dwóch miast. Z tego co się dowiedziałam, rdzenni mieszkańcy, zarówno Splitu jak i Zagrzebia są bardzo dumni ze swoich klubów i istnieje tradycja zapisywania do nich nawet niemowlaków. Duško, znajomy ze Splitu mówił, że gdy jego kolega był w wojsku, urodziło mu się dziecko. Niestety nie dostał wtedy przepustki. Pierwsze co zrobił, to zadzwonił do kumpla i zapytał go czy zapisał dzieciaka do Hajduka. Dopiero potem zapytał o jego płeć.

 Na filmiku kibice Hajduka pozdrawiają kibiców Dinama :)

Paczka gum do żucia kupiona w Zagrzebiu. Fot. autorki.

Logo Hajduka na czyimś garażu. Zresztą pełno tego tutaj. Fot. autorki

Nie o tym jednak jest ten wpis. Pozwoliłam sobie na małą dygresję, bo w taki oto sposób dowiedziałam się kim są "Purgeri". Słowo to pochodzi od niemieckiego wyrazu "Burger", czyli mieszczanin. Historia Chorwacji toczyła się pod rządami Węgier, Austrii, Wenecji, troszeńkę Turcji ( bardziej nominalnie), potem i Austro- Węgier. Nic więc dziwnego, że ślady te są widoczne w dzisiejszej chorwackiej kulturze. A tzw. "język" purgerski jest tego najlepszym przykładem. Jest to, w uproszczeniu, język chorwacki, głównie w  tzw. dialekcie kajkawskim (standardowy jest sztokawski) ze sporą dozą, przede wszystkim, germanizmów. Ale znajdą się tutaj także i turcyzmy, a teraz nawet i anglicyzmy, które wypierają bardziej archaiczne formy, (np. zamiast dawnego "šprehati", pojawiło się słowo "spikati", jako odpowiednik chorwackiego "govoriti"- mówić). W ubiegłym roku został wydany cieniutki (ponad 700 słów) słowniczek zagrzebskiego slangu, "Purgerski rječnik". Celem twórcy słownika było przypomnienie niektórych, mniej już znanych słów, objaśnienia nowych, a także zapoznania przyjezdnych Chorwatów ze slangiem rdzennych Zagrzebian. "Język" ten musi być zatem żywy, gdyż autor materiał do słownika zebrał głównie na facebooku, na stronie "Zakaj volim Zagreb" ( Dlaczego kocham Zagrzeb- w standardowym j. chorwackim mówi się "zašto".), gdzie użytkownicy mogli wpisywać słowa, które znają lub jakimi się posługują na co dzień.
Poniżej wrzucam niewielki wykaz słów. Na ziher rdzenni Poznaniacy i Ślązacy mogliby sobie z Zagrzebianami trochę pogadać : ). Zresztą rakija w takich sytuacjach też łagodzi obyczaje.

abšmalcati- zmażyć coś na smalcu ze skwarkami
ajeršpajz - jajecznica
ajncug - garnitur
 
ajngemahtec - zupa z kurczaka z warzywami
apcigati - odejmować
apetitlih - pyszne
apfelštrudl - strudel jabłkowy
 
badecimer- łazenka
blajštifit - długopis  
beštek - sztućce
cajger - wskazówka
cajt, cajti - czas (chronologiczny)
cajtnot - brak czasu
cajtung - gazeta 
fakat- naprawdę
farcajg, farcig- zapalniczka
naj- nie, nie rób
ziher- na pewno ( to słowo jest bardzo często używane.)
zurka- (od niem. Frisur) fryzura

Źródło:
http://blog.dnevnik.hr/purgerskirjecnik/

Mnie się zdarza jednak częściej słyszeć słowa żywcem wzięte z angielskiego, typu:
šuze- buty
fensi- modny ( też: fensi- šmensi)
kul- cool
frendica- przyjaciółka
luzerica, luzer (od looser ), itp.
biti u bedu- być w dołku, (od słowa "bad", bad mood)

" MI SMO PURGERI"- "JESTEŚMY PURGERAMI", Fot. autorki



(Fotka zrobiona koło mojego wydziału, na ulicy Ivana Lucića w Zagrzebiu.)